BİLİM DÜNYASINI AYDINLATANLAR: MERYEM EL-İCLİYYE
Meryem el-İcliyye veya Meryem el-Usturlabi, 10. yüzyıl’da yaşayan Suriye’li İlk Müslüman kadın astronomdur. Dönemde yaşayan birçok kadının aksine o kendisine bir meslek edinmiş ve bugüne kadar hep alet yapım becerisiyle anılır olmuştur. Meryem el-İcliyye, Bağdat’ta ünlü bir usturlap yapımcısının çırağı olan babasının öğrencisi olmuştur. Meryem el-Usturlabi olarak da bilinen Meryem el-İcliyye, Suriye’nin kuzeyindeki Halep şehrinde usturlap imal etmekteydi. Daha öncesinde icat edilmiş olan Usturlapları geliştirerek gök cisimlerinin yüksekliğini evrensel bir ölçü sisteminde ölçerek zamanlama ve ölçüm noktasında dönemin bilimini bir adım öteye taşımıştır. Bu sebeple Altın Çağının Altın Kadını olarak lanse edilmiştir. Günümüzdeki saat, pusula ve uyduların yapımının temeli Meryem el-İcliyye’nin keşif ve hesaplamalarına dayanır.
*Usturlap: Gök cisimlerinin yüksekliklerini ölçüp buradan zaman hesabı yapmayı sağlayan eski bir gözlem aracı.
